"Legenda o samobójstwie" David Vann

Wydawnictwo Pauza
Stron: 256
Moja ocena: 5/6

Sięgając po książkę, nie zawsze wiemy, czego się spodziewać. Naturalnie możemy przeczytać opis na okładce i zapoznać się z zarysem fabuły, ale wtedy w głowie zostają obce słowa, mieszają się odczucia i czasami sami nie potrafimy powiedzieć, co w tym wszystkim jest nasze, a co zasugerowane. Zapraszam Was w pół-fikcyjną podróż do świata skomplikowanych relacji rodzinnych, trudnych wyborów i ich konsekwencji, a także namiętności i miłości, która nie zawsze znajduje szczęśliwy finał :)

Kiedy ojciec proponuje 13-letniemu Royowi spędzenie roku na odludnej wyspie Sukkwan na Alasce, chłopiec waha się. Po rozmowie z matką podejmuje decyzję o wyjeździe. Nie wszystko jednak układa się tak, jak się spodziewali. Alaska nie jest przyjaznym miejscem, które czeka, aby się w nim osiedlić. Ojca i syna czeka nie tylko walka z niebezpiecznymi zwierzętami czy kapryśną pogodą, ale również z frustracją, samotnością i własnymi myślami, które w tak cichym i surowym klimacie są jak dudniący huragan.

„Legenda o samobójstwie” jest zbiorem sześciu opowiadań, w których dominuje narracja pierwszoosobowa poprowadzona z perspektywy Roya, czyli alter ego pisarza. Jedynie Wyspa Sukkwan, która jest najdłuższym z nich i tworzy jakby osobną minipowieść, posiada narrację trzecioosobową. Opisane wydarzenia są inspirowane prawdziwymi doświadczeniami autora. Podobnie jak Jim – ojciec Roya, jego własny popełnił samobójstwo, także wyprawa na Alaskę była prawdziwym zdarzeniem, choć autor nigdy tam z ojcem nie dotarł, odmówił udziału w eskapadzie, która zakończyła się samobójczym strzałem. Co do pozostałych wątków możemy się tylko domyślać, co jest faktem, a co fikcją. W minipowieści „Wyspa Sukkwan” autor pokazuje hipotetyczną wersję wydarzeń, gdyby podróż z ojcem faktycznie doszła do skutku. Ten spędzony razem rok miał być próbą poukładania relacji na linii ojciec-syn, jednak zakończyła się tragedią.

„Legenda o samobójstwie” jest próbą rozliczenia się autora z traumą, jaką wywołało przedwczesne sieroctwo, próbą zrozumienia dramatu, który stał się udziałem jego rodziny. Ojciec, który powinien być dla syna przykładem, powoli pogrąża się w samounicestwieniu, rozbija rodzinę, wpada w kolejne nieudane związki, by na końcu nie widząc dla siebie ratunku, wybrać śmierć. Powieść rozprawia się także z obrazem mężczyzny jako tej silnej jednostki. Jim to słaby człowiek, często popadający w skrajne emocje, szlochający i tęskniący za kobietą. Tutaj to kobieta jest tą silną, tą która świetnie radzi sobie po rozstaniu a jak mówi autor: „Mężczyzna jest tylko dodatkiem do kobiety. Kobieta stanowi całość i nie potrzebuje mężczyzny”. David Vann jednak nie popada w zbędny dramatyzm, emocje są stopniowane i bez problemu wczujemy się w relacje między poszczególnymi członkami rodziny.

Klimat powieści jest mocno depresyjny, na co może wskazywać już sam tytuł. W moim przypadku nie była to powieść, którą można szybko przeczytać. Duży ładunek emocjonalny, przemyślenia towarzyszące lekturze – to sprawiało, że nie raz odkładałam książkę i wracałam do niej, przegryzając stopniowo fabułę.

Mimo, że historia nie jest długa, zapewnia nam prawdziwą huśtawkę emocjonalną i nie pozostawia obojętnym. To specyficznie ukazany portret psychologiczny człowieka.

Za egzemplarz recenzyjny dziękuję Wydawnictwu Pauza.